Bolzonnewijzers

Tuin, Enschede

Schaduwbol-zonnewijzer op zuil (mei 2000) Detail: equatoriale zonnewijzer en paardje

Is dit geen schatje? Hemelsblauw met zilveren sterren en een zilveren urenband, als extraatje nog equatoriale zonnewijzertjes aan de de polen, en een leuk paardje bovenop. Dat leek een windwijzertje, maar het draaide toch wel erg zwaar, want een lager ontbreekt.
De staart van de pijl aan de zuidpool is jammer genoeg afgebroken. Het voetstuk van de zonnewijzer staat los op de zuil. Hij raakt dan ook gemakkelijk 'van slag' door spelende kinderen.

Schaduwbol-zonnewijzer Bij een schaduwbol-zonnewijzer wijst de rand van de schaduw op de bol de tijd aan. De bol is dus zijn eigen schaduwgever; er is geen draaibare ring die op de zon gericht moet worden, zoals bij de Borg Verhildersum.
De tijd wordt afgelezen van de urenring, die in het equatoriale vlak ligt. Twaalf uur ligt aan de oost- en aan de westkant, en 6 uur in de meridiaan. De schaduw doorsnijdt de ring op twee punten en bij beide kun je de tijd aflezen. De rand van de schaduw is natuurlijk niet erg scherp en de afleesnauwkeurigheid is navenant.



Een dergelijke zonnewijzer heet ook wel een terrella, letterlijk 'kleine aarde'. Het leukste is dan ook, als je er een echte globe voor gebruikt. Je woonplaats ligt dan precies bovenop. En je kunt zien waar het op dat moment dag en waar het nacht is, waar de ochtend gloort en waar de avond valt.


Code ZiN: Enschede 6
Ligging: 52.2° NB, 7.0° OL



Andere Twentse objecten op deze site: